فهرست مطالب
یکی از مهم‌ترین نوآوری‌های دنیای ارز دیجیتال در سال ۲۰۲۴، آن‌چه که به نام “استیکینگ مجدد” شناخته می‌شود، به‌وجود آمد. استیکینگ مجدد به پروژه‌های جدید این امکان را می‌دهد که “امنیت” شبکه‌هایی مانند اتریوم را قرض بگیرند و توکن‌های استیک شده را به توکن‌های مایع تبدیل کنند که می‌توانند در شبکه‌های دیگر استیک شوند. استیکینگ مجدد به نظر می‌رسد که یک پیروزی برای هر دو طرف باشد؛ از یک‌سو پروژه‌های جدید به امنیت موجود دسترسی پیدا می‌کنند و از سوی دیگر، استیکرها می‌توانند سود بیشتری بدست آورند.
نگرانی‌های پیرامون استیکینگ مجدد و شباهت‌های آن با ری‌هایپوتکیشن
مؤسس اتریوم، ویتالیک بوترین، و دیگر کارشناسان بر این باورند که استیکینگ مجدد و استیکینگ مایع ممکن است بدون خطر نباشند. مقایسه‌هایی بین استیکینگ مجدد و آن‌چه که به آن “ری‌هایپوتکیشن” یا استفاده مجدد از وثیقه گفته می‌شود، انجام شده است. ری‌هایپوتکیشن در بحران مالی جهانی ۲۰۰۸ نقش مهمی ایفا کرد، زمانی که استفاده بیش از حد از وثایق باعث ورشکستگی شرکت‌هایی مانند Lehman Brothers شد.
تفاوت‌های اساسی میان استیکینگ مجدد و ری‌هایپوتکیشن
○استیکینگ مجدد و ری‌هایپوتکیشن از لحاظ ساختار، تعهدات و خطرات به طور چشمگیری متفاوت هستند. ری‌هایپوتکیشن یک نوع قرض‌دهی است و خطرات آن مشابه هر نوع قرض‌دهی است: هر چه قرض بیشتر باشد، بازدهی بیشتر است اما زمانی که اوضاع بر وفق مراد نباشد، خسارت‌های زیادی به بار می‌آید.
○استفاده سنگین از بدهی‌های وثیقه‌ای توسط Lehman Brothers در بحران مالی ۲۰۰۸ یک نمونه کلیدی از ری‌هایپوتکیشن است. این بدهی‌ها و وثایق در قالب اوراق قرضه (CDOs) بسته‌بندی شدند و ساختار آن‌ها باعث پنهان شدن ناپایداری آن‌ها شد. زمانی که بازار مسکن در سال ۲۰۰۷ فروپاشید، دارایی‌های مسکن لیمن با بدهی‌های بزرگ خود مواجه شدند و همین امر موجب ورشکستگی این مؤسسه شد.
○ورشکستگی Lehman همچنین نشان داد که چگونه ری‌هایپوتکیشن ریسک‌های طرف مقابل را تشدید می‌کند. به عنوان مثال، FirstBank Puerto Rico وثیقه‌ای به مبلغ ۶۳ میلیون دلار به Lehman Brothers ارائه داده بود تا از آن برای تأمین swap نرخ بهره استفاده کند. اما این وثیقه به Barclays فروخته شد، که در نهایت موجب شکست تلاش‌های قانونی FirstBank برای بازپس‌گیری آن شد.
یکی از تفاوت‌های اصلی استیکینگ مجدد با ری‌هایپوتکیشن این است که استیکینگ مجدد به قرض‌گیری و تعهدات مالی مشابه قرض‌دهی‌های معمول نیازی ندارد. در عوض، در استیکینگ و استیکینگ مجدد، ارزها به‌عنوان وثیقه برای تضمین عملکرد شبکه استفاده می‌شوند.
استیکینگ در بلاک‌چین‌های اثبات سهام و نقشش در امنیت شبکه
در بلاک‌چین‌های مبتنی بر اثبات سهام مانند اتریوم، تعداد زیادی از اعتبارسنج‌ها باید مقدار قابل توجهی از دارایی‌ها را به‌عنوان “استیک” ارائه دهند تا سود استیکینگ بدست آورند. این استیک در معرض خطر “اسلشینگ” یا تصرف جزئی قرار دارد، در صورتی که اعتبارسنج وظایف خود را به‌درستی انجام ندهد. “استیکینگ مجدد” به این معناست که یک استیک به سیستم‌های دیگر با شرایط مشابه ارسال می‌شود. در این صورت، استیکر می‌تواند سودهای اضافی از سیستم جدید به‌دست آورد اما موافقت می‌کند که در صورت نقص عملکرد، استیک او تصرف شود.
استیکینگ مجدد میزان کار اعتبارسنج را افزایش می‌دهد و احتمال جریمه را بالا می‌برد اما باعث اهرم مالی نمی‌شود. ریسک‌های استیکینگ مجدد ریسک‌های فنی هستند، نه مالی. یک استیکر ممکن است به دلیل عملکرد ضعیف خود در هر یک از دو سیستم استیک شده، جریمه شود که می‌تواند موجب کاهش امنیت شود.
ریسک‌های فنی استیکینگ مجدد
این ریسک‌های فنی می‌تواند منجر به ناپایداری سیستم شود، همان‌طور که در پروتکل استیکینگ مایع BNB در سال ۲۰۲۲ مشاهده شد، که منجر به بروز ناپایداری‌های وسیع به دلیل سوءاستفاده‌هایی مانند تولید توکن‌های تقلبی استیکینگ شد.
این نگرانی‌ها در زمان ظهور پروتکل‌های استیکینگ مایع و تسلط زیاد برخی پروتکل‌ها مانند Lido در سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ به وجود آمد. هرگونه اختلال در چنین پروتکل‌هایی می‌تواند تهدیدی برای امنیت کوتاه‌مدت سیستم اتریوم باشد.
استیکینگ مجدد یک مفهوم مفید است
استیکینگ مجدد و ری‌هایپوتکیشن شباهت‌هایی در افزایش ریسک دارند، اما ریسک‌های آن‌ها اساساً متفاوت هستند. ری‌هایپوتکیشن می‌تواند یک وام‌دهنده را در صورتی که وام‌گیرندگان نتوانند بدهی خود را پرداخت کنند، در موقعیتی بحرانی قرار دهد، در حالی که استیکینگ مجدد تنها ریسک فنی ناشی از سوءعملکرد یک اعتبارسنج را ایجاد می‌کند و این خطر به‌طور ذاتی منجر به شکاف در ترازنامه‌های طرفین یا ایجاد بحران‌های مالی نخواهد شد.
با وجود اینکه دنیای ارزهای دیجیتال قابلیت‌هایی را برای انتخاب‌های ریسک‌پذیر فراهم می‌آورد، این به‌طور ذاتی بخشی از ساختار استیکینگ مجدد نیست و تنها به انتخاب‌های نادرست کاربران بستگی دارد. نباید اجازه داد که این احتمال از مزایای این سیستم‌ها برای کارایی سرمایه بکاهد.
